Hoành phi câu đối

Trong không gian thờ cúng tổ tiên của mỗi gia đình đều dành một phần trang trọng nhất để treo những bức hoành phi, câu đối. Đây là nét văn hóa đặc sắc trong đời sống tâm linh của người dân.

Ngày đăng: 25-10-2014

4,434 lượt xem

Bố trí hoành phi, câu đối phòng thờ: Hoành phi câu đối thờ cúng tổ tiên là nét đẹp tâm linh với mỗi gia đình người Việt.

Hoành phi thường được sơn son chữ vàng, có bức hoành phi hình cuốn thư. Chữ viết trên hoành phi đều tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên, ghi tụng công đức của tổ tiên, ghi lại những lời răn dạy con cháu theo những giá trị đạo đức truyền thống, hoặc thể hiện ước nguyện cầu mong sự bình an, thái bình.

Cũng như những bức hoành phi, đại ý những câu đối cũng là để con cháu tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên và xưng tụng công đức của tổ tiên. Cũng có đôi câu đối tả một cảnh an nhàn con cháu đang hưởng, những câu đối loại này thường treo ở gian bên cạnh bàn thờ, nơi gia trưởng tiếp khách.

Xin chép ra đây mấy đôi câu đối thường thấy tại các gia đình.

Đôi câu đối này nhà nào treo cũng được:

“Tổ công tông đức thiên niên thịnh
Tử hiếu tôn hiền vạn đại xương.”
Lược dịch:
“Công đức tổ tôn nghìn năm thịnh
Hiếu hiền con cháu vạn đời ngay.”

Đôi câu đối sau đây treo tại nhà thờ một gia đình xưa ông cha đã có một sự nghiệp:

“Tiên tổ phương danh lưu quốc sử
Tử tôn tích học kế gia phong”
Lược dịch:
“Tiên tổ danh thơm ghi sử nước
Cháu con tích học nối cơ nhà.”

Và câu đối thứ ba đây treo ở gian nhà chơi, hoặc gian bên cạnh giường thờ, nơi tiếp khách để tả sự an nhàn của con cháu:

“Sơn thủy thanh cao xuân bất tận
Thần tiên lạc thú cảnh trường sinh.”
Lược dịch:
“Phong cảnh thanh cao xuân mãi mãi
Thần tiên vui thú cảnh đời đời.”

Dưới đây một câu đôi câu đối thông dụng nữa thường thấy ở bàn thờ bất cứ gia đình nào, do mấy ông đồ nho Tết vẫn viết thuê bày bán:

“Phúc sinh lễ nghĩa gia đường thịnh
Lộc tiến vinh hoa phú quý xuân.”
Lược dịch:
“Phúc đem lễ nghĩa cho nhà thịnh
Lộc nảy vinh hoa phú quý xuân.”

Mấy đôi câu đối trên cũng như mẫu chữ hoành phi chỉ được nêu ra để đan cử một vài thí dụ ngõ hầu bạn đọc có một ý niệm sơ lược về những bức đại tự và những đôi câu đối treo tại các nhà thờ tổ tiên. Những đôi câu đối và những đại tự các bức hoành phi ghi trên đều bằng Hán tự nhưng rất có nhiều nhà dùng câu đối nôm, có khi cả hoành phi nôm. Thường thường những đôi câu đối treo tại nhà thờ tổ tiên cũng như những bức hoành phi thay đổi tùy theo hoàn cảnh và địa vị của người gia trưởng, và cũng tùy theo sự nghiệp của ông cha.

Quý Khách có thể liên hệ trực tiếp tại địa chỉ 67, Kinh Dương Vương, phường 12, quận 6, Hồ Chí Minh để được tham khảo và tư vấn thêm về các mẫu hoành phi, câu đối. Xem thêm tại đây.